Bài dự thi: GIA ĐÌNH CỦA TÔI 2021 – Ngôi nhà cũ

Mẹ rủ con vào thăm nhà cũ. Con lắc đầu vì còn bận rộn bày biện bao nhiêu đồ trang trí cho căn phòng mới màu hồng phấn, mịn màng như đôi má con. Mẹ thở dài…

Đó là ngôi nhà cũ mà mẹ gắn bó suốt mười hai năm, kể từ khi chân ướt chân ráo theo cha con về. Lần đầu tiên gặp ngôi nhà ấy lòng mẹ thoáng buồn,  mẹ  chẳng dối lòng,  bởi ai đi làm dâu chẳng mong về một ngôi nhà mới khang trang, đẹp đẽ. Nhưng sau phút chạnh lòng, ngôi nhà lại cho mẹmột cảm giác thân thương đến lạ lùng. Mẹ bỗng mỉm cười khi chạm những ánh mắt đầu tiên. Những năm tháng gắn bó với ngôi nhà, mẹ làm dâu, làm vợ và làm mẹ từ đây. Bao tâm tình của người con gái đi lấy chồng xa, mẹ chắc căn nhà ấy còn hiểu rõ hơn cả cha con.

Những đêm đầu tiên mẹ rất nhớ nhà. Mẹ nhớ ông bà ngoại, nhớ tất cả từ mảnh vườn, góc sân, đến những kỷ niệm ấu thơ…nhất là những đêm trăng sáng, mẹ thức giấc giữa đêm, ánh sáng rọi vào khe cửa gỗ những hạt sáng trong vắt, mẹ trở dậy, bước ra ngoài hiên, trăng vằng vặc hắt xuống từng luồng bạc, hứng những hạt ngọc lấp lánh trên tay mẹ thấy lòng dịu lại. Nỗi tha thiết nhớ nhà lắng xuống, mẹ trở lại giường miên man trong những giấc mơ.

Mẹ yêu từ cái mái kèo bằng tre đã cũ, yêu cánh cửa gỗ không bao giờ khít, yêu bức tường xấu xí lỗ chỗ vệt đinh, tất cả cho mẹ những kỷ niệm thân thương trìu mến.

Rồi con chào đời. Mẹ bận rộn quắt quay, quên hết mọi sự. Cả thế giới của mẹ thu lại trong hình hài đỏ hỏn của con. Ngày đó, cha và mẹ trông vào đồng lương hợp đồng ít ỏi nên mẹ phải rất tằn tiện.Mẹ chẳng bao giờ quên được những ngày lạnh giá nhất của mùa đông. Tã con ướt dầm dề giặt khô không kịp, ba phải hong trên bếp lửa, vừa hong vừa làm việc không kịp lật cháy sém cả tã, ba tiếc hùi hụi, tự trách mình bất cẩn. Sau tã cũng chả đủ, mẹ phải lấy áo của mẹ để quấn cho con.

Mẹ nhớ những lần con ốm, con lên cơn sốt cao, sợ mồ hôi thấm vào lưng con, sợ con tè rồi nhiễm lạnh…cả đêm mẹ chả dám chợp mắt. Con quấy khóc, mẹ bế rong rẩy khắp nhà. Có đêm sợ muỗi, mẹ phải khiêng võng lên giường, quây màn ru con ngủ. Giường chật, chiếc võng phải xoay chéo. Ba và mẹ chia nhau mỗi người nằm nép một bên. Khi con thiếp đi, mẹ mới chợp mắt. Gần sáng, trở mình thế nào mẹ ngã nhào xuống đất, mới nhớ rằng mình nằm có nửa người thôi…cực thế đó, nhưng chưa bao giờ mẹ khóc. Có phải vì căn nhà cũ bao dung? Có phải vì căn nhà cũ vỗ về, an ủi, thấu cho nỗi lòng của mẹ? Mẹ thấy mình vững vàng và mạnh mẽ.

Con cứ thế lớn lên, lẫm chẫm tập đi, bi bô tập nói. Ngôi nhà cũ đã gói gém tất cả những hạnh phúc ấy cho mẹ, niêm phong cả những dấu chân con…

Mẹ càng lúc càng bận rộn hơn, nhất là từ khi dạy lớp mười hai và ôn thi đại học. Con không chịu rời mẹ và không chịu ngủ nếu không có mẹ. Mẹ chăm chú soạn bài, con ở bên quấy rối. Con xé cả mấy trang giáo án mẹ kỳ công ngồi viết, con cầm bút gạch nhằng nhịt trên trang sách mẹ mượn của trường, gạch bút đỏ nhoe nhoét vào bài kiểm tra của các anh chị học sinh. Rồi tệ hơn, con ngồi hẳn lên bàn tuyên bố “Mẹ phải đi ngủ với con!”. Mẹ mỉm cười gác lại mọi thứ, ngồi ôm con ngủ. Khi con say nồng giấc ngủ, mẹ lại tiếp tục soạn bài đến bốn, năm giờ sáng. Biết bao đêm như thế. Trong căn phòng cũ, bên chiếc đèn cò.

Năm con lên năm tuổi, ông bà nội sửa nhà. Căn bếp cũ và cái giếng bị lấp đi để lát sân. Ông bà bâng khuâng hết đi vào lại đi ra. Cụ nội con đứng lặng hồi lâu trước bức tường loang lổ, đăm đắm nhìn như thâu hết cả vào trong đáy mắt. Mẹ hiểu, cả đời họ gắn với những thứ thân thuộc ấy – những thứ cũ kĩ và rêu phong đã lưu giữ cuốn nhật kí buồn vui của cả một gia đình. Còn mẹ, tuy chưa gắn bó được bao lâu nhưng cũng ứa nước mắt thầm nói với chúng lời từ biệt.

Nhiều lần sau đó, khi đứng trên chiếc sân thênh thang  gạch đỏ như son, mẹ lại nao nao nhớ cái giếng khơi, nhớ cái cổng gỗ sập sệ cũ mòn ngày mẹ đỏ hoe mắt bước qua cánh cổng để vào làm lễ gia tiên – chính thức làm dâu nhà ông bà nội, làm vợ ba con.

Rồi mẹ mang bầu em bé. Niềm vui cùng nỗi lo con bị hụt hẫng chơi vơi vì suốt sáu năm qua con luôn lẽo đẽo bên chân mẹ. Nhìn con say giấc mẹ ứa nước mắt, mẹ tự nhắc mình sẽ quan tâm đến con nhiều hơn. Nhưng khi em chào đời hay quấy khóc và ốm suốt. Mẹ cũng không lo lắng được cho con nhiều, còn con nhất định không chịu ngủ với ba một mực đòi vào với mẹ. Nhiều đêm, khó ngủ, con quay mặt vào tường, thầm khóc. Mẹ và bức tường đều biết.

Lớn lên, con chăm chỉ học, cánh cửa gỗ ba dán chi chít phiếu Bé ngoan, bức tường lỗ chỗ vệt đinh cũng treo nhiều giấy khen, rồi cả bằng khen của con nữa. Bao ngày hè đẫm mồ hôi, bao ngày đông buốt giá, mẹ và con cùng ngồi học trong căn phòng hẹp vanh vanh ấy…

Nhà mới đã xây xong. Cả nhà háo hức dọn sang nhà mới. Nhưng cả buổi chiều mẹ cứ bần thần. Mẹ tự trách mình dở hơi, cứ ngơ ngẩn nhặt cái này, bỏ lại cái kia. Rồi tự nhiên nhìn lên bàn thờ, mẹ khóc. Mẹ có cảm giác như mình bỏ rơi các cụ ở lại. Thắp nén nhang khấn tổ tiên mà mắt mẹ nhòa đi…

Đêm đầu tiên ở nhà mới, mẹ trằn trọc không ngủ được. Mẹ đi đi lại lại suốt đêm. Sớm hôm sau, mẹ rủ con vào thăm nhà cũ, con không muốn đi, mẹ chỉ thở dài. Nhưng em bé đã níu lấy tay mẹ: “Mẹ ơi, con đi với!”. Em chạy lăng xăng khắp nhà, từ phòng ngủ, căn bếp, góc sân, gốc lộc vừng…Mẹ lau dọn sạch sẽ bàn thờ, dâng lên cành đào mới mua hồi sáng. Thắp nén nhang. Rì rầm mẹ khấn. Lúc quay lại, mẹ bất ngờ. Con đã ngồi sau lưng mẹ tự lúc nào, nhắm mắt, chắp tay, cúi đầu vái tổ tiên.

Mẹ xúc động nhìn lên, mấy bông đào bung sắc thắm trong mùi hương trầm mặc. Ba siết chặt tay mẹ, còn mẹ nắm tay con. Chúng ta bước ra khỏi căn nhà cũ. Không ai bảo ai, tất cả cùng ngoái đầu nhìn lại.

Mưa xuân lất phất bay. Hôm ấy là hai bẩy Tết, cũng là ngày Valentine…

 Dương Thanh Hải (Hưng Yên)