Bài dự thi: GIA ĐÌNH CỦA TÔI 2021 – Con nào cũng là con

…những người mẹ dù bất cứ hoàn cảnh gì thì xin chớ để lại trong lòng trẻ thơ những ấn tượng không đẹp. Những vết thương ngoài thân xác thì có thể lành nhưng vết thương lòng thì rất khó nguôi ngoai. Mong sao tất cả các bà mẹ đều đối xử với núm ruột của mình như nhau, bởi vì con nào cũng là con!

 Con nào cũng là con, dù trai hay gái, xấu hay đẹp thì cũng do người mẹ chín tháng mười ngày sinh ra. Nhưng tôi không được cái may mắn đó. Không phải tôi nói theo cảm tính vì những gì để lại trong tôi là những đoạn hồi ức khá sâu sắc vào những thời điểm khó quên trong cuộc đời!

Những chuyện vặt vãnh lúc nhỏ thì tôi không ấn tượng lắm. Nhưng khi đứa em trai út ra đời thì cũng là lúc tôi nhận thức và suy ngẫm trước những sự việc xảy ra trong gia đình mình. Tôi có bảy chị em: năm gái và hai trai. Chắc do thấm nhuần câu “Ruộng sâu, trâu nái không bằng con gái đầu lòng” nên tình thương mẹ đều dành hết cho chị tôi. Tôi là đứa thứ hai trong năm đứa con gái nhưng lúc nào tôi cũng bị ghẻ lạnh. Thường thì làm bất cứ công việc gì thì tôi cũng là người bị chỉ định nhiều nhất với lý do là phận em phải làm thay cho chị. Khi không có chị thì tôi cũng phải là người cáng đáng mọi việc vì lớn thì phải lo cho em. Nhớ có mùa đông rét căm căm nhưng tôi không được mẹ may cho cái áo ấm bằng vải nỉ, lý do vì tôi giỏi chịu đựng.

Cha và mẹ hoàn cảnh và tính cách gần như trái ngược. Cha tôi người miền Bắc, quê ở tận Ninh Bình là một con chiên ngoan đạo. Mẹ là người miền Nam, sống ở Cần Thơ và theo đạo Phật giáo. Chị em tôi đã từng chứng kiến những cuộc cãi nhau giữa cha mẹ về tôn giáo, về miếng cơm manh áo, về gia đình chồng và rất rất nhiều mâu thuẫn khác. Có điều là lúc nào cha cũng là người im lặng bỏ đi, còn mẹ thì lúc nào cũng khóc lóc kể lể bù lu, bù loa khiến chúng tôi vừa lo sợ vừa cảm thấy não lòng! Những lúc như vậy tôi hay đặt ra nhưng câu hỏi như: Lỗi tại ai? Vì sao phải gây gổ?… Khi kết luận tôi thấy đa phần là lỗi ở mẹ. Mẹ rất nóng tánh, hay mắng chửi con cái chứ không phải là dạy dỗ khi con cái sai. Thậm chí mẹ sẵn sàng phang, ném vào người đứa nào bằng vật gì mẹ có trên tay. Cái khổ của tôi là sau khi thấy mẹ khóc lóc, kể lể thì tôi thấy mẹ cũng rất đáng thương bởi vì hoàn cảnh khó khăn, con cái đông đúc mà ra.

Nhưng cuối cùng thì tôi lại thấy cha là người đáng thương hơn cả. Tôi thương cha nhất là khi cha phải bán hết ruộng vườn, nhà cửa để bồng bế con thơ theo mẹ sống bên ngoại ở trong miền Nam. Nghe đâu bên nội đã rất giận cha về việc này. Thường đàn ông ít khi khóc nhưng tôi thấy cha đã rơi nước mắt trong ngày dứt áo ra đi!

 Tôi rất thương cha nên cái gì có thể làm cho cha vui tôi đều làm. Ví như cùng cha đi nhà thờ, ăn cơm chung với cha, chơi cờ tướng với cha, khoe những phần thưởng học tập với cha… Vô hình chung đã tạo thành hố ngăn giữa tôi và mẹ. Mẹ tôi thường khó chịu khi làm thức ăn thành hai loại: cha ăn uống kham khổ cũng được bao gồm muối mè, trứng vịt luộc dầm nước tương với rau luộc… Các món ăn miền Nam nhất là các loại mắm, tôi và cha đều không biết ăn. Những lúc như thế tôi thường nghe những tiếng cằn nhằn: “Mày với thằng cha mày ăn uống khó khăn”.  Riêng tôi bị gán thêm những cụm từ mà theo tôi đó là cội nguồn của sự ghét bỏ của mẹ tôi như: Bản mặt giống y như mụ nội mày, âm trì, địa ngục. Bản mặt hãm tài làm tao cất đầu lên không nổi…Cũng vì nguyên nhân này mà không bao giờ tôi được cho đi đâu mỗi khi có đám tiệc ở nhà bà con, thậm chí có khách tới nhà tôi cũng được cấm không được ló mặt ra.

Có lần tôi lấy xe đạp đi mua sách về trễ. Mẹ tôi đã cho tôi một trận đòn nên thân khi chưa vào đến cửa vì mẹ tôi không có xe đi công việc. Những vết bầm vết trầy rồi cũng lặn, cũng lành sẹo nhưng câu nói mà mẹ tôi buông ra trong cơn nóng giận: “Mày có đi đâu thì vác xác mày đi một mình thôi, để xe ở nhà cho tao. Mày đi mà có bị xe đụng, xe cán tao cũng không màng tới đâu!”. Từng lời của mẹ tôi đến giờ không hề phai nhạt trong tâm trí tôi. Có lẽ vì tôi cứ nhớ và bị nó ám ảnh thường xuyên trong đầu. Tôi còn nghi ngờ tôi không phải là con ruột của mẹ? Mà thà rằng tôi là con lượm hay con nuôi gì đó thì tôi sẽ không buồn tủi khi bị đối xử như vậy.

Nhà tôi bán bún riêu cả ngày nên chị em tôi thay nhau làm việc. Công việc không lúc nào ngơi tay vì ai đi học buổi sáng thì phụ bán tiếp vào buổi chiều và ngược lại. Kiểm lại tôi thấy mình toàn bị giao làm những việc khó như: bằm ớt, bào rau muống, giã cua… Cứ mỗi lần bằm ớt xong là hai tay tôi nóng ran lên, có khi không cẩn thận bị ớt văng vào mắt cay và nóng cả buổi. Lặt và bào rau muống khiến cho móng tay tôi dính mủ đen hết các móng tay. Còn giã cua thì đó là công việc mà cả nhà tôi ai cũng ngán làm. Lớp thì bị cua kẹp, còn có kinh nghiệm lắm thì khi làm cua vẫn bị đâm lủng tay trong quá trình lột mai, vắt lược thịt cua. Cả trăm cua phải giã đi giã lại nhiều lần thì mới tận dụng hết thịt cua.

Có lần mẹ tôi kêu tôi chở đi chợ bằng xe đạp vì mẹ mệt. Tôi mừng thầm trong bụng vì cảm thấy như vậy mới là tình mẹ con. Khi đến chợ mẹ tôi kêu tôi ngồi trong tiệm tạp hóa đợi mẹ đi mua đồ về bán. Không biết mẹ tôi đã mua những gì trong tiệm và đem đi đâu. Tôi chỉ biết là bà chủ tiệm cứ nhìn chừng như sợ tôi biến đi đâu mất. Cứ một lát lại hỏi mẹ tôi đến chưa? Thì ra mẹ tôi làm cái chuyện mà người ta gọi là “mượn đầu heo nấu cháo”. Mẹ mua hàng ở tiệm, sau đó đem đi bán lại cho người khác. Không biết là lời hay lỗ nhưng chủ yếu là mẹ tôi có tiền mặt để trả mỗi chỗ một ít theo kiểu gối đầu, nghĩa là trả nợ cũ rồi mua thiếu nợ mới. Tóm lại là tôi phải làm con tin, thế chấp cho đến khi mẹ tôi đem tiền đến trả.

Cũng một kỷ niệm mà tôi khó quên trong đời đó là khi tôi vừa tròn mười tám tuổi. Mẹ dắt tôi đi bán máu. Tôi nhớ lúc đó tôi vừa sợ và vừa tủi thân nhưng cứ nuốt nước mắt vào trong. Bình thường tôi đã sợ cây kim tiêm, huống hồ là cây kim lấy máu nó thật to. Vào thời điểm đó tôi thấy buồn cho mẹ. Bởi vì chính mẹ tôi cũng bán máu nhưng lại không đủ tiêu chuẩn. Và đây cũng là con đường cùng vì nợ nần chồng chất. Nồi bún riêu không đủ nuôi sống một bầy con bảy đứa đều còn ăn học. Đã vậy mẹ tôi có máu đề đóm chỉ mong trúng số để đổi đời. Cứ như vậy nên cả lời lẫn vốn đều không còn để duy trì sự buôn bán. Tôi nhớ số tiền bán máu của tôi có thể cứu vãn tình thế được vài ngày. Hình như đó cũng là lần đầu tiên mà mẹ nhìn tôi với ánh mắt thân thiện!

Tất cả những chuyện xưa đã là quá khứ. Tuy nhiên khi đề cập đến tình mẫu tử tôi lại chạnh lòng. Tôi chỉ mong sao những người mẹ dù bất cứ hoàn cảnh gì thì xin chớ để lại trong lòng trẻ thơ những ấn tượng không đẹp. Những vết thương ngoài thân xác thì có thể lành nhưng vết thương lòng thì rất khó nguôi ngoai. Mong sao tất cả các bà mẹ đều đối xử với núm ruột của mình như nhau, bởi vì con nào cũng là con.

Phạm Thị Thúy Kiều (Cần Thơ)