Bài dự thi: GIA ĐÌNH CỦA TÔI 2021 – Ba tôi

Nhà tôi đông, tới 8 anh em, khi còn nhỏ xíu là tôi đã có em rồi. Vì thế tôi đã có ý thức “nhường” má cho các em mình rồi. Còn ba lại “giành” tôi. Trong lòng tôi, ba luôn là người tuyệt vời nhất! …

 “Ơn cha dưỡng dục dường non Thái
Nghĩa mẹ sinh thành tựa biển Đông”

Ba tôi năm nay đã bảy mươi rồi, cái tuổi mà người ta thường nói “thất thập cổ lai hy”. Tóc và chân mày của ba đã bạc trắng làm nổi bật khuôn mặt với nước da ngăm đen, cái mũi cao và bự, ba thường hay giỡn “ưu điểm của cái mũi bự này là dễ thở”, đôi mắt ba một mí lại còn “bụp” nữa. May nhờ bù lại cái tướng cao ráo, khỏe khoắn hợp với hai cái bàn chân “bự chảng”. Ba cũng hay hài hước “bàn chân bự này là trụ đường đời vững”. Nhưng khách quan mà nói thì nhìn ba có phúc tướng và đẹp lão!  “đắng lòng” nhất là mấy cái “gen trội” thời trẻ, ba “ưu tiên” dành cho tôi – Đứa con gái đầu lòng “hưởng trọn” cái nhan sắc của người đàn ông không điển trai hichic…

Có lẽ tôi thường nghe mọi người “comment” là tôi giống ba nên tôi cũng có phần “thiên vị” trong tình cảm. Từ nhỏ tới giờ (giờ tôi đã 41 tuổi rồi) tôi luôn đặt ba ở vị trí số Một La Mã, như kiểu “Bố là tất cả bố ơi bố ơi”! Thật ra thì tôi cũng thương má lắm chứ, nhất là từ khi tôi lấy chồng, sinh con, tôi mới càng cảm thương má nhiều hơn, nhưng thế nào cũng sắp thứ tự sau ba!

Trong lòng tôi, ba luôn là người tuyệt vời nhất! Nhà tôi đông, tới 8 anh em, khi còn nhỏ xíu là tôi đã có em rồi. Vì thế tôi đã có ý thức “nhường” má cho các em mình rồi. Còn ba lại “giành” tôi. Khi có đám tiệc gì ở nhà bà con thì thế nào ông cũng dẫn tôi theo. Có lần lúc tôi khoảng 3-4 tuổi gì đó, ba dẫn tôi đi chợ tỉnh (chợ Trà Vinh) bằng xe đò. Thấy người ta bán quần áo đẹp, tôi khóc đòi mua. Ba “tội nghiệp” liền mượn thêm tiền của chủ xe đò để mua cho tôi. Rồi tôi mặc nguyên bộ đồ mới từ chợ về nhà.

Tôi thương ba vất vả cả đời, cái “nghèo từ trong trứng” của ba nó “chung thủy” tới mấy mươi năm. Ông bà nội ngoại cũng đều nghèo hết. Ba má tôi gặp nhau không có miếng đất làm rẫy, cũng không có cái nền nhà để ở, phải ở nhờ, ở đậu. Dành dụm mãi mới mua được miếng đất, rồi cất nhà, nay là nhà ngoại của con tôi. Cho đến tận bây giờ, khối tài sản quý báu của ba má tôi cũng chỉ là…tám anh chị em tôi!

Nói về việc chọn chỗ ở, đến giờ tôi vẫn còn nể phục ba bởi cái “tầm nhìn”. Ba ráng mua được mảnh đất ở ngay đối diện với trường học. Ba nói để cho con cái dễ đi học. Hằng ngày, mấy anh chị em tôi chỉ cần chạy qua lộ là coi như tới trường để ba má rảnh tay lo làm mướn nuôi con. Nhờ vậy, lúc tôi mới 5 tuổi đã được “gởi” vô lớp 1. Chuyện học tập của anh chị em tôi đã được ba “đầu tư” hết mức như vậy. Suốt thời học cấp I, ba chính là “gia sư” đặc biệt nhất của tôi. Ba có thể kèm tôi nhóc môn học. Ba bảo, hồi nhỏ theo bà cố đi bán đồ rẫy, thuốc rượu, thuốc tễ…ba chỉ được học lóm ở trường làng. Vậy mà ba làm toán đố rất cừ khôi và “bắt” chính tả rất tài tình, ba còn kèm tôi tả tập làm văn. Ba còn có mấy cuốn tập giấy ngà ngà đen trong đó được ba cẩn thận nắm nót những bài thơ, bài văn và những mẩu chuyện.

Lên học cấp hai ba không làm “gia sư” cho tôi nữa. Mỗi lần gặp bài toán khó, tôi nản, ba dạy phải từ từ suy nghĩ. Được ba chỉ phương pháp học qua mấy câu thơ, tôi nghe riết rồi nhớ:

“Bài toán khó
Khó chỗ nào
Nghĩ kĩ vào
Khoan vội hỏi
…………….
Bài toán khó
Có men say
Bài toán khó
Bài toán hay”.

Tấm gương hiếu học của ba tôi đã có những ảnh hưởng tích cực đến anh chị em tôi. Riêng đối với tôi, ba là người truyền cảm hứng học tập và có tầm ảnh hưởng sâu sắc. Lúc nhà khó khăn quá, nhiều người thân cũng khuyên ba má cho tôi nghỉ học để phụ giúp nhưng ba tôi nhất định không cho. Ba nói đã lỡ cho anh hai tôi nghỉ học là ba tôi tiếc lắm rồi, ba không cho đứa nào nghỉ nữa. Với lại ba tôi bảo vóc dáng tôi nhỏ xíu, nghỉ học cũng không giúp được gì nhiều, ráng học hết lớp 9 rồi xin đi dạy.

Đến khi tôi học xong lớp 9 thì ba nói cố gắng học hết lớp 12; đến khi học xong lớp 12 thì ba “kêu” ráng thi Đại học. Đêm nào ba cũng thức canh chị em tôi học bài, sợ tôi ngủ gục, cứ khoảng vài phút là ba kêu đọc lớn lên, đọc thầm dễ ngủ quên. Có khi ba vừa canh chị em tôi học bài vừa đọc tiểu thuyết cho má tôi nghe. Tôi còn nhớ những cuốn tiểu thuyết cũ kĩ ba tôi nói đã mua từ sạp sách báo cũ giá rẻ về đọc đi đọc lại: Mùa thu lá bay; Bỏ quên dĩ vãng; Xa mãi người ơi; Một chuyện tình; Tình yêu thường không dễ hiểu… Phải nói là tôi dành triệu like cho “Đại sứ văn hóa đọc” trong lòng tôi luôn. Ba ham học, thích đọc sách báo, làm phong phú thêm đời sống văn hóa tinh thần. Lúc đó nhà tôi chưa có “Trường hình, la dô” (Truyền hình, Radio) gì đâu!!!

  Nhờ ba “kèm học” mà tôi cũng thi đậu Đại học sư phạm Toán. Vậy là đứa “poor-kid” ốm nhom ốm nhách được tiếp tục học Đại học để làm cô giáo! Các em của tôi cũng đều lần lượt học xong Trung cấp, Đại học, đều có việc làm ổn định… Nhưng dù chúng tôi có được học ở trường, có bằng cấp gì đi nữa thì ba tôi vẫn tiếp tục làm người thầy về giáo dục đạo đức cho chúng tôi. Tính ra hiện tại thì ba tôi chưa “nghỉ hưu” nữa, vẫn làm gương, vẫn lo dạy con, dạy cháu. Những bài học đạo đức từ lúc tôi còn nhỏ tôi nghe “gần thuộc” và cho tới bây giờ ba vẫn thường dạy những “bài học cũ” đó. Ba tôi luôn dạy, đi làm việc gì cũng phải cố gắng nhiệt tình, sống liêm chính, học tập theo “người xưa”:

“Nước Lỗ có Quan Nghi Hưu
Tính ưa ăn cá càng nhiều càng hay
Một hôm dân biếu giỏ đầy
Nhưng ông không nhận vì căn cớ gì?
– Của người ăn có sướng chi
Của dân ăn vậy bia ghi miệng đời”

Ba tôi còn là hình tượng mẫu mực về tấm gương hiếu thảo cho chúng tôi noi theo. Hai bên nội ngoại giờ chỉ còn bà nội. Bà tôi tuổi cao, sức yếu, sức khỏe “khi vầy khi khác”. Mỗi ngày ba tôi đều đến thăm nội nhiều lần cho nội vui, bóp vai, bóp chân cho nội. Nếu nội có “lạt miệng” muốn được ăn món gì ba sẽ đi mua về bất kể sớm tối, nắng mưa. Thỉnh thoảng ba mua đồ về cho má nấu cho nội những món mà nội thích ăn nữa! Ba tôi thường nói vui “mẹ già còn đó bất khả viễn du”.

Với mấy đứa cháu nội, cháu ngoại, Ba tôi cũng cưng chiều và quan tâm chuyện học hành của chúng. Có miếng bánh, miếng khoai gì cũng chia phần cho các cháu. Ba thường dạy con cháu bài học ý nghĩa về tình đoàn kết yêu thương. Ba hay đọc bài thơ “Câu chuyện bó đũa” được ba chép trong cuốn tập “đen sì” cho các cháu nghe:

“Nhà kia anh em bất hòa
Gây chuyện chia rẽ mẹ cha phiền lòng
Một hôm cha họp mặt đông
Cha đem bó đũa rằng lòng thử xem
Con nào bẻ gãy cha khen
Còn không bẻ gãy cha bèn khuyên răn
Đũa rời bẻ chẳng khó khăn
Nhưng siết chặt lại sức bằng thép gang
Các con chớ có ly tan!”

Tôi xin cất lại những tình cảm đẹp, những câu chuyện cảm động sâu sắc về ba, về má, về anh em chúng tôi. Mỗi bước đường chúng tôi đi luôn có ba bên cạnh. Ba luôn động viên, cổ vũ để chúng tôi có thêm nghị lực thực hiện ước mơ của mình. Tôi thật hạnh phúc và biết ơn ba má tôi và đương nhiên số Một La Mã vẫn là ba tôi nhé!

Thái Thị Ngư (Trà Vinh)